Post views: counter

महाराष्ट्रातील खनिज संपत्ती : लोहखनिज

महाराष्ट्र खनिज साधनसंपत्ती :
महाराष्ट्र हे खनिज साधनसंपत्तीसाठी फारसे प्रसिद्ध राज्य नाही, राज्याच्या एकूण क्षेत्रफळापकी फक्त १२.३३ टक्के क्षेत्रात खनिज संपत्ती आढळते. महाराष्ट्राची खनिज संपत्तीही प्रामुख्याने बेसॉल्ट खडकाच्या बाह्य़ क्षेत्रात स्फटिकयुक्त व रूपांतरित खडकात पाहायला मिळते. महाराष्ट्रात दगडी कोळसा मँगनिज, लोह खनिज, बॉक्साइट, इ. खनिजे आढळतात.

महाराष्ट्रातील खनिज संपत्तीचे मुख्य क्षेत्र पूर्व विदर्भ असून यात चंद्रपूर, गडचिरोली, भंडारा, गोंदिया, नागपूर, यवतमाळ इ. जिल्हे येतात. याशिवाय सिंधुदुर्ग, रत्नागिरी, रायगड, इ. ठिकाणीदेखील खनिजे आढळतात.

लोहखनिज:
भारतातील एकूण लोहखनिजांच्या साठय़ांपकी २० टक्के लोहखनिजाचे साठे महाराष्ट्रात आहेत. महाराष्ट्रात लोहखनिजाचे साठे चंद्रपूर, गडचिरोली, गोंदिया, नागपूर व सिंधुदुर्ग या जिल्ह्य़ांत आढळतात.

महाराष्ट्रातील खनिज संपत्ती : बॉक्साइट

महाराष्ट्र खनिज साधनसंपत्ती :

महाराष्ट्र हे खनिज साधनसंपत्तीसाठी फारसे प्रसिद्ध राज्य नाही, राज्याच्या एकूण क्षेत्रफळापकी फक्त १२.३३ टक्के क्षेत्रात खनिज संपत्ती आढळते. महाराष्ट्राची खनिज संपत्तीही प्रामुख्याने बेसॉल्ट खडकाच्या बाह्य़ क्षेत्रात स्फटिकयुक्त व रूपांतरित खडकात पाहायला मिळते. महाराष्ट्रात दगडी कोळसा मँगनिज, लोह खनिज, बॉक्साइट, इ. खनिजे आढळतात.

महाराष्ट्रातील खनिज संपत्तीचे मुख्य क्षेत्र पूर्व विदर्भ असून यात चंद्रपूर, गडचिरोली, भंडारा, गोंदिया, नागपूर, यवतमाळ इ. जिल्हे येतात. याशिवाय सिंधुदुर्ग, रत्नागिरी, रायगड, इ. ठिकाणीदेखील खनिजे आढळतात.

बॉक्साइट :
याचा उपयोग प्रामुख्याने अ‍ॅल्युमिनियम निर्मितीसाठी केला जातो. भारतातील सुमारे २१ % बॉक्साइटचे उत्पादन महाराष्ट्रात होते. महाराष्ट्रातील बॉक्साइटचे साठे उच्च प्रतीचे आहेत, ते कोल्हापुर, रत्नागिरी, सिंधुदुर्ग, रायगड, ठाणे, सातारा व सांगली या जिल्ह्य़ांत आढळतात.

महाराष्ट्रातील खनिज संपत्ती : चुनखडी

महाराष्ट्र खनिज साधनसंपत्ती:
महाराष्ट्र हे खनिज साधनसंपत्तीसाठी फारसे प्रसिद्ध राज्य नाही, राज्याच्या एकूण क्षेत्रफळापकी फक्त १२.३३ टक्के क्षेत्रात खनिज संपत्ती आढळते. महाराष्ट्राची खनिज संपत्तीही प्रामुख्याने बेसॉल्ट खडकाच्या बाह्य़ क्षेत्रात स्फटिकयुक्त व रूपांतरित खडकात पाहायला मिळते. महाराष्ट्रात दगडी कोळसा मँगनिज, लोह खनिज, बॉक्साइट, इ. खनिजे आढळतात.

महाराष्ट्रातील खनिज संपत्तीचे मुख्य क्षेत्र पूर्व विदर्भ असून यात चंद्रपूर, गडचिरोली, भंडारा, गोंदिया, नागपूर, यवतमाळ इ. जिल्हे येतात. याशिवाय सिंधुदुर्ग, रत्नागिरी, रायगड, इ. ठिकाणीदेखील खनिजे आढळतात.

चुनखडी :
बांधकामात जोडण्यासाठी लागणारा चुना हा चुनखडकापासुन तयार केला जातो. महाराष्ट्रात चुनखडीचे फक्त दोन टक्के साठे आहेत. महाराष्ट्रात चुनखडीचे साठे यवतमाळ, गडचिरोली व चंद्रपूर जिल्ह्य़ात आढळतात.

महाराष्ट्रातील खनिज संपत्ती : मँगनिज

महाराष्ट्र खनिज साधनसंपत्ती:

महाराष्ट्र हे खनिज साधनसंपत्तीसाठी फारसे प्रसिद्ध राज्य नाही, राज्याच्या एकूण क्षेत्रफळापकी फक्त १२.३३ टक्के क्षेत्रात खनिज संपत्ती आढळते. महाराष्ट्राची खनिज संपत्तीही प्रामुख्याने बेसॉल्ट खडकाच्या बाह्य़ क्षेत्रात स्फटिकयुक्त व रूपांतरित खडकात पाहायला मिळते. महाराष्ट्रात दगडी कोळसा मँगनिज, लोह खनिज, बॉक्साइट, इ. खनिजे आढळतात.

महाराष्ट्रातील खनिज संपत्तीचे मुख्य क्षेत्र पूर्व विदर्भ असून यात चंद्रपूर, गडचिरोली, भंडारा, गोंदिया, नागपूर, यवतमाळ इ. जिल्हे येतात. याशिवाय सिंधुदुर्ग, रत्नागिरी, रायगड, इ. ठिकाणीदेखील खनिजे आढळतात.

मँगनिज:
भारतातील एकूण मँगनिज साठय़ापकी ४० टक्के साठा एकटय़ा महाराष्ट्रात आहे. महाराष्ट्रात मँगनिजचे प्रमुख साठे भंडारा, नागपूर व सिंधुदुर्ग जिल्ह्य़ात आढळतात.
Post views: counter

Gramsabha - ग्रामसभा

❇ ग्रामसभा ❇

जशी लोकसभा, विधानसभा तशी ग्रामसभा. लोकसभेचे सभासद खासदार असतात. विधानसभेचे सभासद आमदार असतात. तसेच ग्रामसभेचे सभासद मतदार असतात.

माणूस १८ वर्षाचा झाला कि त्याला मतदान करण्याचा अधिकार मिळतो. मग तो प्रत्येक नागरिक आपोआपच ग्रामसभेचा सदस्य बनतो. एकदा सदस्य झाला कि तो मरेपर्यंत सदस्य असतो. ग्रामसभेला निवडणूक नाही. गावातील प्रत्येक मतदार नागरिक हा ग्रामसभेचा सदस्य आहे.

ग्रामसभेत हजर राहण्याचा, ग्रामसभेत मत, विचार मांडण्याचा प्रत्येक नागरिकाला अधिकार आहे. बहुमतांनी ठराव पास / नापास करण्याचा, मत देण्याचा अधिकार प्रत्येक नागरिकाला आहे.

Greenhouse effect हरितगृह परिणाम

हरितगृह परिणाम:-

   सूर्याकडून पृथ्‍वीकडे येणारी ऊर्जा लघू प्रारणांच्‍या (Short Waves) रूपाने येते. पृथ्‍वीकडून उत्‍सर्जित होणारी ऊर्जा दीर्घ प्रारणांच्‍या (Lonh waves) रूपाने आढळते. वातावरणातील जलबाष्‍प, कार्बन डाय ऑक्‍साईड हे घटक सूर्याकडून पृथ्‍वीकडे येणार्‍या प्रारणांसाठी पारदर्शक आहेत. परंतु पृथ्‍वीकडून अवकाशात उत्‍सर्जित होणारी दीर्घ प्रारणे मात्र हे घटक अडवतात. वातावरणाच्‍या अध:स्‍तरात अडलेल्‍या दीर्घ प्रारणांमुळे वातावरणाचे तापमान वाढते. यालाच हरितगृह परिणाम असे म्‍हणतात.


हरितगृह परिणामामुळेच पृथ्‍वीचे वातावरण उबदार बनले आहे. त्‍यामुळेच पृथ्‍वीवर सजीव सृष्‍टीचे अस्तित्‍व आढळते. म्‍हणजेच हरितगृह परिणाम आवश्‍यक व
Post views: counter

How to prepare environment of Rajyaseva pre ?

सामान्य क्षमता चाचणी पेपर १च्या दिलेल्या अभ्यासक्रमातील भाग- ६ म्हणजेच पर्यावरणशास्त्र या विषयाच्या संदर्भात तयारीबद्दल आपण आज माहिती घेणार आहोत.

विषयाचे महत्त्व:
गेल्या काही वर्षांत प्रकाशझोतात आलेल्या जागतिक तापमानवाढ, हरितगृह परिणाम, वनांची तोड, प्रदूषण, त्सुनासी लाटा या पर्यावरणातील अनिष्ट बदलांमुळे तसेच
Post views: counter

Current Affairs Dec 2015 part - 5


  • सर्वोत्तम खेळाडू जाहीर :

आयसीसीने 18 सप्टेंबर 2014 ते 13 सप्टेंबर 2015 या कालावधीतील कामगिरीनुसार सर्वोत्तम खेळाडू जाहीर केले. ऑस्ट्रेलियासाठी रन मशिन ठरलेला त्यांचा कर्णधार स्टिव स्मिथ कसोटीसह सर्वोत्तम क्रिकेटपटू ठरला, तर एबी डिव्हिलियर्स सलग दुसऱ्यांदा एकदिवसीय क्रिकेटमध्ये अग्रेसर ठरला.

आयसीसी पुरस्कार विजेते

सर्वोत्तम क्रिकेटपटू : स्टिव स्मिथकसोटीपटू : स्टिव स्मिथवन डे खेळाडू : एबी डिव्हिलियर्सटी-20 खेळाडू : फाफ डु प्लेसिसखिलाडूवृत्ती : ब्रॅडम्‌ मॅकल्‌मउदयोन्मुख खेळाडू : जोश हेझलवूडमहिला वन डे खेळाडू : मेग लॅनिंग (ऑस्ट्रेलिया)महिला टी-20 खेळाडू : स्टॅफिन टेलर (विंडीज)पंच : रिचर्ड कॅटलबग

  • "व्हॉट्‌सऍप" मेसेंजर ऍपवर लवकरच व्हिडिओ कॉलिंग सुविधा :

व्हॉईस कॉलिंगसुविधेप्रमाणे "व्हॉट्‌सऍप" या लोकप्रिय मेसेंजर ऍपवर लवकरच व्हिडिओ कॉलिंग सुविधा मिळणार असल्याचे वृत्त जर्मनीतील एका ब्लॉगवर देण्यात आले आहे.
 या पूर्वी "व्हॉट्‌सऍप"ने आपल्या यूजर्ससाठी व्हॉईस कॉलिंग सुविधा उपलब्ध करून दिली आहे. जगभरात ती लोकप्रियही ठरली आहे. त्यानंतर आता "स्काइप" या व्हिडिओ सुविधा पुरविणाऱ्या संकेतस्थळाची तीव्र स्पर्धा असतानाही "व्हॉट्‌सऍप" व्हिडिओ कॉलिंग सुविधा सादर करणार आहे.
Post views: counter

Current Affairs Dec 2015 Part - 2

  • "बाईक ऍम्ब्युलन्स" सुरू करण्याचा निर्णय :
चौकाचौकांत होणाऱ्या वाहतूक कोंडीत अडकणाऱ्या रुग्णवाहिकांना पर्याय म्हणून पुण्यात "बाईक ऍम्ब्युलन्स" सुरू करण्याचा निर्णय सरकारने घेतला आहे.
 पुण्यात हा प्रयोग यशस्वी झाल्यावर नागपूर येथे तो राबविण्यात येईल. त्यामुळे प्रत्येक अत्यवस्थ रुग्णाला "गोल्डन अवर"मध्ये उपचार मिळेल, असा विश्‍वास आरोग्य खात्याने व्यक्त केला आहे.
 तसेच राज्यात सध्या 108 ही आपत्कालीन रुग्णसेवा कार्यान्वित आहे. 
  • बुलेट ट्रेनसाठी जपान सरकार भारताला मदत करणार :
देशातील पहिल्या बुलेट ट्रेनसाठी जपान सरकार भारताला मदत करणार असून, या आठवड्यामध्ये भारत-जपान दरम्यान करार होणे अपेक्षित आहे.  मुंबई-अहमदाबाद बुलेट ट्रेनसाठी जपान सरकार 8 अब्ज डॉलरचे कर्ज भारताला देणार असल्याचे जपानमधील "निक्केई" या आघाडीच्या दैनिकाने प्रसिद्ध केलेल्या वृत्तामध्ये म्हटले आहे. जपानचे पंतप्रधान शिंझो ऍबे हे भारत दौऱ्यावर येत असून, ते याअनुषंगाने पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्याशी सविस्तर चर्चा करणार आहेत, या चर्चेनंतर संयुक्त निवेदनही प्रसिद्ध केले जाईल.
 तसेच या रेल्वे प्रकल्पासाठी एकूण 14.6 अब्ज डॉलर एवढा

Current Affairs Jan- 2016 Part - 1


  • राज्यातील 18 अतिरिक्त "सीईओं'ना पदोन्नती :
राज्यातील अतिरिक्त मुख्य कार्यकारी अधिकाऱ्यांना पदोन्नती (निवडश्रेणी) देण्याचा गेल्या वीस वर्षांपासून प्रलंबित असलेला प्रश्‍न राज्याच्या ग्रामविकास व जलसंधारणमंत्री पंकजा मुंडे यांनी अखेरीस मार्गी लावला. नुकत्याच झालेल्या बैठकीत त्यांनी राज्यातील 18 अतिरिक्त मुख्य कार्यकारी अधिकाऱ्यांना निवडश्रेणीत घेऊन पदोन्नती दिली आहे. महाराष्ट्र विकास सेवेतील अतिरिक्त मुख्य कार्यकारी अधिकारी संवर्गात पदोन्नतीच्या संधी कमी प्रमाणात असल्यामुळे या संवर्गात निर्माण झालेली कठीणता दूर करण्यासाठी दिवंगत माजी उपमुख्यमंत्री गोपीनाथ मुंडे यांनीही पाठिंबा दिला होता. पंकजा मुंडे यांनी अतिरिक्त मुख्य कार्यकारी अधिकारी संवर्गातील काही पदे निवड श्रेणीत रूपांतरित करण्याचा ऐतिहासिक निर्णय घेतला आहे.
  • अरबी समुद्रात नौदलाने घेतली यशस्वी चाचणी :
जहाजाच्या पृष्ठभागावरून हवेत मारा करण्याची क्षमता असलेल्या बराक क्षेपणास्त्राची यशस्वी चाचणी आज "आयएनएस कोलकता‘ या विनाशिकेवरून घेण्यात आली. बराक क्षेपणास्त्रामुळे आता भारतीय नौदलाच्या संहारक शक्तीमध्ये वाढ झाल्याचे मानले जाते. नौदलाच्या जहाजाच्या पृष्ठभागावरून हवेतील लक्ष्याचा वेध घेणाऱ्या बराक क्षेपणास्त्राची मारक क्षमता सुमारे 70 किलोमीटर एवढी आहे. नौदलाकडे असलेल्या क्षेपणास्त्रांच्या ताफ्यात लवकरच "बराक‘चा